Chỉnh nha là một trong những kỹ thuật nha khoa rất phổ biến hiện nay. Bên cạnh các kỹ thuật chăm sóc và thẩm mỹ răng miệng hiện đại thì chỉnh nha rất được bệnh nhân tin dùng và lựa chọn.
1. Giải thích về chỉnh nha
Chỉnh nha là một nhánh của ngành nha khoa giúp điều chỉnh vị trí của những răng sai lệch về đúng vị trí trên cung hàm, giúp cho hàm răng trắng đều, gương mặt cân đối hơn. Phương pháp chỉnh nha được dùng để điều trị cho những tình trạng răng hô, móm, thưa, lệch lạc… giúp cải thiện tính thẩm mĩ của răng miệng và cả chức năng ăn nhai.
Niềng răng nha khoa (còn được gọi là niềng răng, chỉnh nha hoặc bọc niềng răng) là những thiết bị được sử dụng trong chỉnh nha và làm thẳng răng, giúp định vị vị trí của các răng và hỗ trợ việc sử dụng hàm răng đồng thời cũng nhằm cải thiện sức khỏe răng miệng.
Chỉnh nha cũng hỗ trợ chỉnh sửa các khoảng trống giữa răng. Chỉnh nha được sử dụng để xử lý các trường hợp như điều chỉnh hàm, dị tật hở hàm, khớp cắn hở, răng thưa, khớp cắn ngược … Hơn nữa, niềng răng nha khoa thường được sử dụng kết hợp với các dụng cụ chỉnh nha khác để giúp mở rộng vòm miệng hoặc hàm và để hỗ trợ trong việc định hình răng và hàm.
2. Quy trình chỉnh nha sử dụng niềng răng
Nói một cách đơn giản, niềng răng tạo ra sự dịch chuyển răng về đúng vị trí của răng nhờ vào việc tác động áp lực lên răng thông qua các vật liệu. Có 4 loại chỉnh nha niềng răng được sử dụng rộng rãi: móc cài niềng, khay niềng, dây niềng có quai và niềng cao su.
Răng di chuyển khi dây cung gây áp lực lên giá đỡ và răng. Đôi khi nha sĩ có thể sử dụng lò xo hoặc dây cao su y tế để đặt nhiều lực hơn theo một hướng cụ thể, mang lại hiệu quả như bệnh nhân mong muốn.
Quá trình niềng răng tốn khá nhiều thời gian và cần sự hợp tác, tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của bác sĩ. Thời gian trung bình cho một ca niềng răng hoàn chỉnh phải từ 1 – 2 năm, với các qui trình như sau:
Bước 1: Khám lâm sàng/ khám và chụp phim
Các bác sĩ chỉnh nha sẽ tiến hành khảo sát, kiểm tra tình trạng răng, lấy dấu răng, chụp X-Quang xương hàm, xương sọ, lấy tất cả dữ liệu và đưa vào phân tích bằng phần mềm trên máy vi tính và dựa vào các dữ liệu đó để lên kế hoạch điều trị đáp ứng nhu cầu cá nhân, sở thích, kỳ vọng và ngân sách của bạn.
Bước 2: Nha sĩ khám kỹ lưỡng, giải thích cho bệnh nhân thấy và nắm rõ về tình trạng răng
Sau khi khám lâm sàng, bác sĩ chỉnh nha sẽ tiến hành thảo luận với bệnh nhân nhằm xây dựng phác đồ điều trị riêng cho từng trường hợp cụ thể: lựa chọn khí cụ (mắc cài) thích hợp, thời gian điều trị dự tính, cung cấp bảng giá niềng răng, thông báo rõ cho bệnh nhân có phải nhổ răng không hay có thể niềng răng không nhổ răng… và tiên lượng về sự thay đổi của răng hàm mặt sau khi niềng răng.
Đây là bước quan trọng nhất giúp cho bệnh nhân có đầy đủ thông tin cần thiết và cảm thấy an tâm khi quyết định thực hiện chỉnh răng.
Bước 3: Phân tích dữ liệu
Bác sĩ chỉnh nha sẽ xây dựng, cập nhật cơ sở dữ liệu phân tích theo dõi trong suốt quá trình thực hiện chỉnh răng.
Bước 4: Tiến hành gắn mắc cài
Thực hiện cạo vôi răng, đánh bóng, vệ sinh răng miệng sạch sẽ, tiến hành đeo khí cụ hoặc gắn mắc cài và hướng dẫn bệnh nhân chăm sóc răng miệng trong quá trình chỉnh răng.
3. Các vật liệu chỉnh nha niềng răng phổ biến
- Niềng răng có dây kim loại truyền thống là thép không gỉ và đôi khi được sử dụng kết hợp với titan. Niềng răng kim loại truyền thống là loại niềng răng phổ biến nhất. Những niềng răng này có một khung kim loại với các dây buộc (dây cao su) giữ dây trên khung kim loại.
- Loại niềng răng phổ biến thứ hai là niềng răng tự buộc không cần dây chun. Thay vào đó, dây đi qua khung. Thông thường với loại niềng răng này, thời gian điều trị được giảm bớt, ít đau hơn trên răng và cần ít điều chỉnh hơn so với niềng răng truyền thống.
- Niềng răng bằng thép không gỉ mạ vàng thường được sử dụng cho bệnh nhân dị ứng với niken (thành phần cơ bản và quan trọng của thép không gỉ), nhưng cũng có thể được chọn vì một số người chỉ đơn giản thích vẻ ngoài của vàng hơn so với niềng răng màu bạc truyền thống.
- Niềng răng trong là một phương pháp thay thế thẩm mỹ, trong đó niềng răng tùy chỉnh được gắn vào mặt sau của răng khiến chúng không để lộ ra mặt ngoài của răng.
- Niềng răng bằng titan giống như niềng răng bằng thép không gỉ nhưng nhẹ hơn và chắc chắn. Những người bị dị ứng với niken trong thép thường chọn niềng răng bằng titan, nhưng chúng đắt hơn niềng răng bằng thép không gỉ.
- Khay niềng trong suốt – Invisalign có thể tháo rời được sử dụng để dần dần di chuyển răng vào vị trí cuối cùng của họ. Khay niềng trong suốt thường không được sử dụng cho các trường hợp chỉnh nha phức tạp, chẳng hạn như khi nhổ răng, phẫu thuật hàm hoặc mở rộng vòm miệng là cần thiết. Khay niềng trong suốt là phương pháp niềng răng không mắc cài, sử dụng các khay niềng bằng nhựa trong suốt để nắn chỉnh và sắp xếp các răng về đúng vị trị, ngay ngắn trên cung hàm, mang lại hàm răng đều đẹp, cân đối khớp cắn.
